Ze mną czy zemną – jaka forma jest prawidłowa?

Zasady pisowni łącznej i rozłącznej bywają szczególnie trudne. Wiele związków używa się na tyle często, że w naszej wyobraźni zaczynają one tworzyć jedno wyrażenie, jedno słowo. Podobnie jest w przypadku określenia “zemną” lub “ze mną”. W jaki sposób zatem powinniśmy zapisywać to określenie? Wyjaśniamy prostą regułę dotyczącą tego i podobnych wyrażeń – sprawdź i nie popełniaj więcej tego typu błędów!

Ze mną czy zemną? Co oznacza to wyrażenie?

Często zdarza się tak, że dwie formy zapisu są prawidłowe, ale każda z nich ma inne znaczenie. Doskonałym przykładem są wyrażenia “naprawdę” oraz “na prawdę”. Pierwsze z nich to partykuła, która ma upewnić odbiorcę, że mówiący jest pewny swojej tezy, np.

Naprawdę przyniosę jutro twój zeszyt.

Jednak może się zdarzyć, że w zdaniu zostanie użyte słowo “prawda” w bierniku, a “na” to tylko przyimek, który znalazł się przed tym słowem.

Stawiaj na prawdę, bo ona się zawsze obroni.

Czy zatem określenie “zemną” ma inne znaczenie niż “ze mną”? Niestety. W tym przypadku tylko jedna forma jest właściwa, czyli osobny zapis obu wyrazów. Określenie “ze mną” oznacza, że coś lub ktoś znajduje się w moim pobliżu. Często wykorzystywane jest także przy okazji wykonywania czynności w czyimś towarzystwie, np.

Portfel jest ze mną w samochodzie.

Kasia piecze ciasto ze mną w kuchni.

Natomiast określenie “zemną” jest błędne i nie powinno być stosowane w żadnym przypadku.

Dlaczego “ze mną”, a nie “zemną”?

Jaka zasada decyduje o poprawności formy “ze mną”? Jest to wyrażenie przyimkowe, składające się z przyimka (ze) oraz zaimka (mną). W tego typu połączeniach zawsze stosujemy zapis rozdzielny. Innymi przykładami wyrażeń przyimkowych są:

• beze mnie
• u ciebie
• do babci

Także w tej grupie wyrażeń znaleźć można wyjątki, czyli wyrażenia przyjmujące formę zrostów: dookoła, dlaczego czy naprzeciwko.

“Ze mną” czy “zemną”: przykłady zastosowań

Aby utrwalić sobie poprawną pisownię tego typu wyrażeń, warto powtarzać sobie daną regułę na przykładach. Dlatego też poniżej znajdziesz kilka przykładów użycia prawidłowej formy:

Dlaczego nie jesteś ze mną szczera, kochanie?

Pójdziesz ze mną na kolację?

Słuchaj, ze mną nie pójdzie ci tak łatwo!

Michał był cały czas ze mną w ogródku.

“Ze mną” i “zemną” w literaturze

Czy poprawnych form warto szukać w literaturze? Jest to dobry pomysł, ponieważ uznani pisarze mają znaczący wpływ na nasz język. Czy jednak mamy gwarancję, że wszystkie swoje dzieła piszą bezbłędnie? Warto także zwrócić uwagę, że zapis niektórych wyrażeń zmienia się z czasem. I tak znajdziemy dziś pozycje książkowe, mogące potwierdzać prawidłowość formy “zemną”, jak na przykład:

Lecz iuź ciemno, bardzo ciemno,

Już się Zdzisław w skały kryie,

Chodź Rycerzu, ach chodź zemną

Mile głos twóy w serce biie.

Aleksander Fredro, Nieznany zbiór poezji

Jak zatem widać, nawet w utworach najbardziej uznanych literatów znaleźć się mogą błędne formy wyrazowe. Z tego powodu warto zawsze sprawdzić, jaką formę promują aktualne słowniki językowe. Teraz z łatwością zrobisz to przez internet: wystarczy skorzystać z wyszukiwarki internetowej, by poznać prawidłową formę “zemną” czy “ze mną”.

Czy język polski się zmienia?

Na koniec warto zauważyć, że język polski jest bardzo żywy. To znaczy, że nie jest sztywno nadzorowany przez Radę Języka Polskiego, ale rozwija się i zmienia. Wiele form, uznawanych kiedyś za błędne, dziś stało się prawidłowych. Inne zmieniają się na naszych oczach. Warto dbać o czystość i bezbłędność języka, ale nie traktujmy osób piszących błędnie jako tych gorszych – być może ten odmienny zapis już stał się nowym trendem językowym, który niedługo zostanie wpisany do słowników?